Ushbu maqola Turkiyada sotsiologiya fanining institutsionallashuvida Baykan Sezerning hissasini tahlil qilishga bag‘ishlangan. Asosan, uning ilmiy va pedagogik faoliyati, shuningdek, turk sotsiologik an'analarida tanqidiy maktabni shakllantirishdagi roli yoritiladi. Sezer g‘arb markazli nazariy yondashuvlarni tanqid qilgan va mahalliy ijtimoiy haqiqatlarni hisobga olgan holda, mustaqil metodologik yondashuv — bog‘liqlik nazariyasiga asoslangan konsepsiyani ilgari surgan. Uning ilmiy va ta’limiy merosi Turkiyada sotsiologiyaning mustaqil fan sifatida shakllanishiga katta ta’sir ko‘rsatgan va tanqidiy tafakkurga ega yangi tadqiqotchilar avlodini yetishtirishga yordam bergan. Bundan tashqari, maqolada Sezerning xalqaro ilmiy doiradagi o‘rni va global sotsiologik diskursga qo‘shgan hissasi ham ko‘rib chiqiladi.

Maqolada ta'kidlanganidek, o'quvchilarning til qobiliyatini baholashda innovatsion usullarni integratsiyalash til o'rgatish va o'rganishning muhim qismidir. Ushbu maqola "Flipgrid" raqamli platformasining integratsiyasini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda o'qituvchi topshiriqlarni joylashtiradi va talabalar video formatda javob beradi. Ushbu innovatsion vosita talabalarning kontentni o'rganishini qayta ishlash imkonini berdi. Talabalar videolarni yozib oldilar va o'qituvchilarning rubrikasiga (Grammatika va lug'at, nutqni boshqarish, talaffuz, interaktiv muloqot) tayangan holda o'z fikr-mulohazalarini baholadilar.

Hozirgi kunda ingliz tili dunyo bo‘yicha universal tilga aylangan va O‘zbekiston ta’lim tizimida ingliz tilini xorijiy til sifatida o‘qitish tizimini rivojlantirish bo‘yicha muhim qadamlar qo‘yilmoqda. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Chet tillarni o‘rganish tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 1875-sonli Farmoni mamlakatdagi ta’lim muassasalarida ingliz tilini xorijiy til sifatida o‘qitish borasida sezilarli yutuqlarga erishishga xizmat qilmoqda.

Ilmiy qadriyatlarning inson va jamiyatning ma’naviy kamolotidagi ahamiyati masalalari Abu Abdulloh Xorazmiy, Muso al Xorazmiy, Ahmad Farg‘oniy, Abu Nasr Forobiy, Abu Rayxon Beruniy, Ibn Sino va boshqa mutafakkirlarining asarlarida muhim o‘rin tutgan. Ular ilmiy qadriyatlarning avlodlar va zamonlarni bir-biri bilan bog‘lovchi xalqa, insonni axloqan poklovchi va ezgulikka da’vat etuvchi muhim vosita sifatida tavsiflanganlar.

Mazkur maqolada IX–XI asrlar oralig‘ida musulmon Sharqida mantiq ilmining rivojlanishi, bu boradagi mashhur mutafakkirlar – Al-Kindiy, Al-Forobiy, Ibn Sino, Abu Abdulloh Xorazmiy va boshqa allomalarning ilmiy merosi yoritilgan. Ularning mantiqqa oid qarashlari, yunon merosining tarjima va sharhlari asosida yangi ta’limotlarning shakllanishi, mantiq ilmining boshqa fanlarga, xususan, falsafa, ilohiyot, tibbiyot, huquq kabi sohalarga ta’siri tahlil qilingan.

Ushbu maqolada orientalizm davlatlarning tashqi siyosat strategiyalari doirasida qo’llaniladigan barqaror mafkuraviy va siyosiy konstrukt sifatida ko'rib chiqiladi. Siyosiy va ommaviy axborot vositalari diskursi tahlili asosida intervensiyalarni legallashtirish, «boshqa» ko’rinishni shakllantirish va global siyosatda ta’sirni qayta taqsimlash uchun orientalist tasavvurlarni qo’llashning asosiy mexanizmlari aniqlangan. Natijalar shuni ko’rsatadiki, orientalizm ramziy va amaliy hukmronlik vositasi sifatida o’z ahamiyatini saqlab qolmoqda hamda yangi geosiyosiy sharoitlarga moslashmoqda.

Mazkur maqolada Alisher Navoiyning “Lison ut-tayr” dostonining I bob qismidagi ontologik masalalar va bilish nazariyasiga oid qarashlar tahlil qilinadi. Haqiqatni bilish mumkinmi agar mumkin bo’lsa qay tarzda bu jarayon amalga oshiriladi, tabiiy muhitdagi muvozanatlar haqida muxtasar so’z yuritiladi.

Mazkur maqolada ikki o‘lchovli dinamik tizimlarning xatti-harakatini tahlil qilishda fazoviy portretlardan foydalanishning nazariy asoslari va amaliy ahamiyati yoritilgan. Dinamik tizimlarning holatlarini grafik ko‘rinishda ifodalash, ularning barqarorlik holatlarini aniqlash hamda uzun muddatli xatti-harakatlarini bashorat qilish imkoniyatlari ko‘rib chiqilgan.

Ushbu maqolada shaxsiy ijodkorlikni rivojlantirishning nazariy asoslari va amaliy mexanizmlari yoritilgan. Psixologik, pedagogik va sotsiomadaniy nuqtai nazarlarga tayangan holda, tadqiqot individual ijodiy o‘sishga hissa qo‘shuvchi asosiy omillarni aniqlaydi. Aralash uslubdagi yondashuv asosida talabalar va o‘qituvchilar o‘rtasida so‘rovnomalar, shuningdek, eksperimental topshiriqlar orqali ijodkorlikni rivojlantirish strategiyalarining samaradorligi baholandi. Tadqiqot natijalari motivatsion muhit, fanlararo ta’lim va shaxsga yo‘naltirilgan fikr-mulohazalarning ijodiy ifodani rivojlantirishdagi ahamiyatini ko‘rsatdi. Ushbu xulosalar rivojlanayotgan mamlakatlarda ta’lim islohotlari va innovatsiyalarga asoslangan tashabbuslarni shakllantirishga xizmat qilishi mumkin.

Artur Shopengauerning “Iroda dunyosi” asarida iroda va tasavvur konsepsiyalari falsafaning asosiy nuqtalari sifatida talqin qilinadi. Iroda dunyoning metafizik mohiyati sifatida, tasavvur esa uning kо‘rinishi sifatida kо‘riladi. Shopengauerning falsafasi sharq ta’limotlari, xususan buddizm va hinduizmdan ilhomlanib, g‘arb metafizikasi bilan sintez yaratib, irratsional kuch – irodaning inson hayotidagi azob-uqubatga olib kelishini ta’kidlaydi. U ozodlikni san’at, axloq va zohidlik orqali amalga oshirish mumkin deb hisoblaydi. Bu falsafa о‘z davrida inqilobiy bо‘lib, Nitsshe, Freyd va ekzistensializmga ta’sir kо‘rsatdi.

Ushbu maqolada Tangrichilik va islom dinlarining ta’limotidagi o‘xshashlik va farqli jihatlari tadqiq etilgan. Xususan, tangrichilikdagi ilohlar va islom dini ta’limotlari qiyosiy dinshunoslik nuqtai nazardan tahlil qilingan.

Ushbu maqolada kattalarda mantiqiy fikrlashni shakllantirish va rivojlantirishning psixologik asoslari, ta’sir etuvchi omillar hamda samarali metodlar tahlil qilinadi. Mantiqiy fikrlash inson faoliyatining ajralmas qismi bo‘lib, ongli qarorlar qabul qilish, muammolarni hal etish va tanqidiy fikrlashda muhim rol o‘ynaydi.