IDROK, XOTIRA VA FIKRLASHNING NUTQ RIVOJLANISHIDAGI OʻRNI

Maqolada inson nutqini idrok etish jarayoni va uning eshitish hamda xotira mexanizmlari bilan uzviy bogʻliqligi nazariy jihatdan yoritib beriladi. Nutqni anglashda mantiqiy urgʻu, soʻzlar tartibi, sintaksik tuzilish va xotirada mavjud modellar bilan taqqoslash jarayoni muhim ahamiyat kasb etishi taʼkidlanadi. Shu bilan birga, nutqiy faoliyatning motivatsiya, rejalash, amalga oshirish va nazorat bosqichlari haqida A.A. Leontyev, I.A. Zimnyaya kabi olimlarning nazariyalari tahlil etiladi. Maktabgacha taʼlim yoshida idrokning rivojlanishi fikrlash bilan uzviy bogʻliq boʻlib, u bolalarning tahlil qilish, taqqoslash va umumlashtirish qobiliyatlarini shakllantiradi. Bolalar nutqini oʻstirish jarayonida Ye.I. Tixeeva, B.V. Belyayev kabi olimlar qarashlari asosida nutq va aqliy rivojlanishning birgalikda kechishi ilmiy jihatdan asoslangan. Shuningdek, bolalarning yosh xususiyatlariga koʻra nutqning bosqichma-bosqich rivojlanishi – lugʻat boyligining ortishi, grammatik tuzilishlarni oʻzlashtirish, sintaksik modellarni qoʻllash jarayonlari keng yoritiladi. Maqolada bola nutqining ijtimoiy muhitda, kattalar va tengdoshlar bilan muloqot jarayonida rivojlanishi, oila va maktabgacha taʼlim muassasasi sharoitida nutq koʻnikmalarini takomillashtirishning ahamiyati koʻrsatiladi. Xulosa qilib aytganda, maktabgacha yoshda nutqni rivojlantirish bolaning umumiy psixik kamoloti va taʼlim jarayonidagi muvaffaqiyati uchun hal qiluvchi omil boʻlib, chet tillarni oʻzlashtirish qobiliyatini rivojlantirishda ham muhim poydevor hisoblanadi.

105
26.11.2025

HAVO IFLOSLANISHI TARQALISHINI GAT YORDAMIDA MODELLASHTIRISH

Ushbu maqola havo ifloslanishi tarqalishini geoaxborot tizimlari (GAT) yordamida modellashtirishning metodlari, imkoniyatlari va amaliy ahamiyatini o‘rganishga bag‘ishlangan. Maqolada yer usti monitoring stansiyalari, transport va sanoat zonalaridan olingan ma’lumotlar hamda masofaviy kuzatish texnologiyalari asosida havo ifloslanishining fazoviy va vaqt bo‘yicha tarqalishini tahlil qilish usullari tavsiflanadi. Shuningdek, GAT yordamida ishlab chiqilgan modellar ekologik monitoring, shahar rejalashtirish va barqaror rivojlanish strategiyalarini qo‘llashda amaliy ahamiyatga ega ekanligi ko‘rsatiladi.

145
31.10.2025

ARKTIKA KEMA YO'LLARINING GEOSIYOSIY AHAMIYATI HAMDA XITOY VA ROSSIYANING ARKTIKANI O'ZLASHTIRISHDAGI HAMKORLIK STRATEGIYASI

Ushbu maqola global iqlim o'zgarishi, energiya xavfsizligi va xalqaro hamkorlik kontekstida Arktika yuk tashish yo'llarining geosiyosiy ahamiyatini tahlil qiladi. Asosiy e'tibor Rossiya va Xitoyning Shimoliy dengiz yo'lini (NSR) rivojlantirishdagi roli, shuningdek, ularning Arktika mintaqasidagi strategik sheriklik istiqbollariga qaratilgan. Maqolada Arktikada navigatsiyaning xalqaro huquqiy jihatlari, iqtisodiy foyda va xavflar, shuningdek, asosiy global ishtirokchilarning geostrategik manfaatlari ko‘rib chiqiladi. Mavjud ilmiy adabiyotlar, davlat strategiyalari va davlatlararo shartnomalar tahlili berilgan. Tadqiqot natijalari Arktikaning jahon siyosatidagi ahamiyati ortib borayotganidan dalolat beradi va mintaqaning barqaror rivojlanishi uchun Rossiya va Xitoyning birgalikdagi sa’y-harakatlari zarurligini ta’kidlaydi.

298
28.07.2025

KATTALARDAGI MANTIQIY FIKRLASHNI RIVOJLANTIRISHNING PSIXOLOGIK JIHATLARI

Ushbu maqolada kattalarda mantiqiy fikrlashni shakllantirish va rivojlantirishning psixologik asoslari, ta’sir etuvchi omillar hamda samarali metodlar tahlil qilinadi. Mantiqiy fikrlash inson faoliyatining ajralmas qismi bo‘lib, ongli qarorlar qabul qilish, muammolarni hal etish va tanqidiy fikrlashda muhim rol o‘ynaydi.

334
02.06.2025

MULK VA TADBIRKORLIK SOHASIDAGI ISLOLOOTLARNING KONSEPTUAL TAMOPLARI MAMLAKAT Taraqqiyotining yangi bosqichida.

Maqolada mamlakat taraqqiyotining yangi bosqichida mulk va tadbirkorlik sohasidagi islohotlarning kontseptual tamoyillarining o'ziga xos jihatlari ko'rib chiqiladi. O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish strategiyasi qulay ishbilarmonlik va sarmoyaviy muhitni yaratish orqali mahalliy va xorijiy investitsiyalarni jalb etish, mulkchilik sohasining barqaror rivojlanishiga erishishdan iborat.

399
09.02.2025

HOZIRGI ZAMONDA PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALAR ORQALI TALABLAR DUNYOTARASHISHINI RIVOJLANTIRISH USULLARI.

Ushbu maqolada bugungi kunda zamonaviy pedagogik texnologiyalar vositasida talabalarning dunyoqarashini rivojlantirish metodlari hamda pedagogik texnologiyalarning ta’lim jarayonini tashkil etishdagi ro’li, pedagogik mahorat yordamida talabalarning fanlarni o‘zlashtirishga bo‘lgan qiziqish va intilishlarini oshirish, pedagogik texnologiyaning asosiy vazifalari, ular vositasida talabalarning tafakkurini, mantiqiy fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish, pedagogik texnologiyalarning ko‘rinishlari, pedagogik texnologiyaning tarkibiy qismlari kabi masalalar yoritib berilgan.

422
09.02.2025

BERUNIYNING FALSAFIY QARASHLARIDA EVOLYUTSION GʻOYALAR

Maqola Abu Rayhon Beruniyning tadrijiy rivojlanish to’g’risidagi qarashlari muhokamasiga bag’ishlandi. Maqolada aks etgan masala boʼyicha faylasufning “Hindiston” asari asosiy manba sifatida keltirilgan.

595
02.07.2024

MUSTAQIL O‘ZBEKISTONNING TURKIYA BILAN IQTISODIY MUNOSABATLARI EVOLYUTSIYASI

Ushbu maqolada Oʻzbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan soʻng Turkiya va Oʻzbekiston davlatlari oʻrtasidagi iqtisodiy munosabatlar oʻrganilgan.

493
05.06.2024

TASHQI IQTISODIY FAOLIYATNI DIVERSIFIKATSIYALASHNING MAMLAKAT MILLIY IQTISODIYOTINI RIVOJLANTIRISHGA TA’SIRI

Tashqi iqtisodiy faoliyatni diversifikatsiya qilish mamlakat milliy iqtisodiyotining rivojlanish trayektoriyasini shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Mamlakatlar ichki chegaralardan tashqarida kengayib, chet elda turli xil iqtisodiy faoliyat bilan shug'ullanish orqali iqtisodiy o'sish, barqarorlik va barqarorlikka hissa qo'shadigan ko'plab imtiyozlarga ega bo'lishlari mumkin. Ushbu maqola diversifikatsiyaning mamlakat milliy iqtisodiyotiga asosiy ta'sirini o'rganadi va uning barqaror rivojlanishga strategik yondashuv sifatidagi ahamiyatini ta'kidlaydi.

597
28.03.2024

HOZIRGI ZAMON O'QUVCHILARNING IJODIY KONROQISHINI RIVOJLANTIRISH USULLARI

Ushbu maqolada zamonaviy ta’limda pedagogik texnologiyalar yordamida zamonaviy o‘quvchilarning ijodiy dunyoqarashini rivojlantirish yo‘llari ilmiy jihatdan ochib berilgan. Bundan tashqari rivojlangan xorijiy mamlakatlarda ta’limni rivojlantirishda pedagogik texnologiyalarning o‘quv jarayonini tashkil etishdagi o‘rni va ular orqali o‘quvchilarning ijodiy dunyoqarashini rivojlantirish, mantiqiy fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish yo‘llari, pedagogik texnologiyalarning ko‘rinishlari eng muhim vazifa hisoblanadi. texnologiyalari, pedagogik texnologiyaning strukturaviy jihatlari, qismlari kabi masalalar tahlil qilinadi.

581
09.12.2023

UNIVERSITETLARDA INGLIZ TILI O‘QITISHNING ZAMONAVIY USULLARI MAMULLARI.

Maqolada universitetlarda chet tillarini o'qitishning turli usullari muammolari ko'rib chiqiladi. Quyidagi usullarga alohida e'tibor qaratildi: to'g'ridan-to'g'ri usul, grammatika-tarjima, audiovizual, audiolingual va kommunikativ. Muallifning fikriga ko'ra, zamonaviy o'qitish usullari bunday usullar tizimidan foydalanishni o'z ichiga oladi, bu o'qituvchi tomonidan tayyor bilimlarni taqdim etish va ularni takrorlash uchun emas, balki tinglovchilar tomonidan bilimlarni mustaqil ravishda o'zlashtirishga qaratilgan. faol kognitiv faoliyat

781
24.03.2023