ДИНИЙЛИК ВА ДУНЁВИЙЛИК

Мақолада динийлик ва дунёвийликнинг ўзига хос-ҳусусиятлари, диннинг маънавий ва руҳий ҳамоҳангликни таъминлашдек функцияси, дин, жамият ва давлат муносабатлари тизимида манфаатлар уйғунлигини таъминлашда ҳам диннинг улкан ижтимоий гуруҳларни уюштира олиши, бирлашишини таъминловчи мафкуравий вазифаси ҳусусида фикр билдирилган.

46
13.04.2025

O'RTA ASR SARQ VA G'ARB Uyg'onish davri FAYLASUFLARNING AXLOQ MASALASIGA MUNOSABATI.

Ushbu maqolada oʻrta asr Sharq uygʻonish va Gʻarb Uygʻonish davri faylasuflarining axloq hodisasiga munosabati yoritilgan. 9—12-asrlarda shakllangan islom maʼrifati doirasida Abu Nasr Forobiy, Ibn Sino, Ibn Rushd, Gʻazzoliy kabi buyuk mutafakkirlar axloq mavzusini nafaqat diniy-falsafiy, balki ijtimoiy, siyosiy va pedagogik nuqtai nazardan ham oʻrgandilar. Gʻarbiy Uygʻonish davri esa 14—16-asrlarda Italiyada boshlangan maʼrifiy inqilob orqali butun Yevropada axloqiy tushunchalarni yangi bosqichga olib chiqdi. Foma Akvinskiy, Dante Aligeri, Erazm Rotterdam, Nikollo Makiavelli kabi mutafakkirlar diniy tafakkurdan dunyoviy dunyoqarashga o‘tish jarayonida “Etika”ni turli yo‘nalishlarda talqin qilganlar. Maqolada ikki davrning o‘xshash va farqli tomonlari qiyosiy tahlil qilinadi va axloq hodisasining Dionat, siyosiy voqealar, madaniy taraqqiyot va fan bilan uyg‘unligi yoritiladi. Natijada, o'rta asrlardagi sharqiy uyg'onish va G'arbiy Uyg'onish davrida shakllangan ushbu merosning zamonaviy dolzarbligi ham namoyon bo'ladi.

166
23.02.2025

MULK VA TADBIRKORLIK SOHASIDAGI ISLOLOOTLARNING KONSEPTUAL TAMOPLARI MAMLAKAT Taraqqiyotining yangi bosqichida.

Maqolada mamlakat taraqqiyotining yangi bosqichida mulk va tadbirkorlik sohasidagi islohotlarning kontseptual tamoyillarining o'ziga xos jihatlari ko'rib chiqiladi. O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish strategiyasi qulay ishbilarmonlik va sarmoyaviy muhitni yaratish orqali mahalliy va xorijiy investitsiyalarni jalb etish, mulkchilik sohasining barqaror rivojlanishiga erishishdan iborat.

113
09.02.2025

AVESTA: TAKHIDLIKDAN POLITEIZMGA

Ushbu maqolada zardushtiylikning asosiy manbasi bo‘lgan avesto matnlari tahlil qilinadi. Tadqiqotda ilk avesto matnlari bilan keyingi avesto matnlari solishtiriladi. Ilk avesto (gatik) matnlaridagi diniy qarashlar tahlil qilinib, bu matnlarda mavjud bo‘lgan monoteistik tamoyilning vaqt o‘tishi bilan so‘nggi avesto matnlarida uchraydigan politeistik unsurlarga qanday aylanganligi ko‘rsatilgan. Politeistik elementlarning kuchayishi ta'kidlangan. Axura Mazda markaziy xudo sifatida tasvirlangan boʻlsa-da, mitraizm, sifatlarga sigʻinish va boshqa eʼtiqod shakllarining zardushtiylikka taʼsiri haqida soʻz boradi. Bundan tashqari, ushbu jarayonning ijtimoiy, siyosiy va madaniy sabablariga e'tibor qaratiladi. Maqola “Avesto”ning tarixiy taraqqiyotini yaxshiroq tushunishga xizmat qiladi.

131
09.02.2025

JISMONIY MADANIYAT FAKULTET TALABALARINING SPORT O‘YINLARI YORDAMIDA KASBIY KO‘NIKMALARINI SHAKLLANTIRISH

Maqolada jismoniy tarbiya va sport sohasi mutaxassislari o‘rtasida turli sport turlari, shu jumladan, voleybol bilan shug‘ullanishning pedagogik oliy o‘quv yurtlari jismoniy tarbiya fakulteti talabalari o‘rtasida kasbiy mahorat va shaxsiy fazilatlarning shakllanishiga ta’sirini aniqlash uchun o‘tkazilgan so‘rovnoma natijalari keltirilgan.

127
29.01.2025

ZAMONAVIY YOSHLAR MEDIASAVODXONLIGINING MEXANIZIMLARINI SHAKLLANTIRISH KOMPONENTLARI

Ushbu maqolada zamonaviy yoshlar uchun mediasavodxonlikni shakllantirishning asosiy mexanizmlari va komponentlari tahlil qilinadi. Mediasavodxonlik – bu yosh avlodni axborotni tahlil qilish, saralash va undan mas'uliyatli foydalanishga o'rgatish imkonini beruvchi muhim ko'nikma hisoblanadi. Maqolada mediasavodxonlikning mohiyati, uni rivojlantirishdagi ta'limning o'rni, raqamli texnologiyalardan foydalanish va jamiyatdagi axborot madaniyatini shakllantirish jarayonlari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, yoshlar o'rtasida soxta axborotlarga qarshi immunitetni oshirish, tanqidiy fikrlashni rivojlantirish va axborotni xavfsiz boshqarishga oid uslubiy tavsiyalar beriladi. Tadqiqotda media savodxonlikni shakllantirish bo'yicha xalqaro tajribalar va ilg‘or amaliyotlar misolida tahliliy yondashuv qo'llanilgan. Ushbu maqola axborot muhitida samarali harakat qilishga intilayotgan yoshlar, pedagoglar va tadqiqotchilar uchun qimmatli manba bo'lib xizmat qiladi.

208
29.01.2025

INGLIZ VA O’ZBEK TILLARIDA GASTRONOMIC ATAMALAR TADQIQI

Ushbu tadqiqot ingliz va o’zbek tillaridagi gastronomic terminologiyaning lingvistik va madaniy xususiyatlarini o’rganadi. Unda oziq-ovqat an’analari, qadriyatlar va hayot tarzi, qanday aks etishini tahlil qilib, gastronomik ifodalarni shakllantirishdagi madaniy kontekstning o’ziga xos jihatlariga e’tibor qaratiladi. Tadqiqot palov va somsa kabi o’zbek taomlarini pie va pudding kabi ingliz taomlari bilan qiyoslaydi hamda lingvistik va madaniy farqlarni ko’rsatadi. Shuningdek, globallashuvning ikki til orasidagi oshxona atamalarining almashinuvida qanday rol o’ynashi o’rganiladi. Topilmalar madaniyatlararo muloqotni tushunishga va oziq –ovqatning o’zaro hurmatni rivojlantirishdagi ahamiyatni ochib beradi.

158
16.01.2025

INDUKTIV VA DEDUKTIV XULOSALARNING HAYOTGA TASHKIL ETISHI HAQIDAGI MAVALI.

Ushbu maqola kattalarda induktiv va deduktiv xulosani hayotga tatbiq etish masalasini o'z ichiga oladi. Uning pedagogik bilimlari bayonida mantiq qoidalaridan unumli foydalanish, o‘rganilgan narsalarni takrorlash, mashq qilish va motivatsiya qilish jarayonida sillogizm qoidalaridan foydalanish masalalari bayon etilgan.

138
15.12.2024

POSTMODERN JAMIYATINI RIVOJLANISH XUSUSIYATLARI VA UNDAGI DEFORMATSIYA JARAYONLARI.

Ushbu maqolada postmodern jamiyatning asosiy xususiyatlari, jumladan uning paydo bo'lishi, o'zgarishlarning mohiyati va bu o'zgarishlarning ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy va siyosiy jihatlari tahlil qilinadi. Postmodern jamiyatning quyidagi asosiy belgilariga e'tibor qaratiladi: axborot jamiyati, individualizm, xilma-xillik, parchalanish, voqelikning nisbiyligini qabul qilish, an'anaviy tizim va qurilmalarni rad etish. Bu o‘zgarishlarning zamonaviy jamiyatga ta’siri va ularning kelajak istiqbollari haqida ham fikr-mulohazalar berilgan.

195
17.11.2024

JAN POL SARTR EKZISTENSIAL FALSAFASI - GUMANIZM SIFATIDA

Jahon falsafa tarixida va insoniyatning tafakkur taraqqiyotida o‘z ta’siriga ega bo‘lgan ekzistensializm, ayniqsa, fransuz ekzistensial falsafasi inson erkinligi, mas’uliyat, tanlov ixtiyori, hayot va o‘lim orasidagi mavjudlik, mavjudlikning mohiyatini falsafiy tahlil etishda o‘ziga xos yondashuvi bilan ahamiyatlidir. Bunda Jan Pol Sartrning inson va uning mavjudligi muammosini falsafiy konsepsual ifodalab berishi nafaqat o‘z davrida sodir bo‘lgan ijtimoiy-siyosiy inqirozni bevosita guvohi bo‘lgan jamiyat intelektuallari diqqatini jalb etdi, balki zamonaviy ijtimoiy-siyosiy muammolarni falsafiy anglashda dolzarbdir. Maqolada Jan Pol Sartrning ekzistensial falsafasining insonparvarlik jihatlari haqida mulohaza yuritiladi.

235
02.11.2024

ABU ALI IBN SINONING BORLIQ VA BILISH HAQIDAGI FALSAFIY QARASHLARI

Maqolada Abu Ali ibn Sinoning borliq va bilish haqidagi falsafiy qarashlari ilmiy jihatdan manbalar asosida asoslab berilgan. Abu Ali ibn Sinoning ontologik qarashlari asosiy e’tibori bilan neoplatonizm ta’sirida shakllanganligiga guvox bo‘lamiz. Borliq xaqidagi ta’limotning tayanch kategoriyalari materiya, harakat, makon, vaqt, substansiyadir. Maqolada Abu Ali ibn Sino tabiat azaliy va abadiydir, uning qonunlari o‘z-o‘zidan o‘zgarmaydi, inson ularni anglab etishga qodir, jon tana faoliyati bilan belgilanadi va uning individual umrboqiyligi mumkin emas, degan fikrni ilgari surganligi sharhlar bilan keltirildi.

241
02.11.2024

YOSHLAR DUNYO QARASHINING SHAKLLANISHIGA GLOBALLASHISH JARAYONINING TA’SIRI.

Ushbu maqolada globallashuv jarayonlari kuchayib borayotgan bir davrda talaba yoshlarning dunyoqarashiga ta’sir ko‘rsatishning oldini olish masalalari muhokama qilinadi va tahlil qilinadi.

145
02.11.2024