Ushbu maqolada Movarounnahr arab tili maktabi paydo bo'lishidan to shakllanishigacha bo'lgan barcha bosqichlarni va hatto yagona ilmiy maktabning to'liq rivojlanishini qamrab olmaydi. Lekin biz keltirgan ma’lumotlar, shubhasiz, Movarounnahr arab maktabiga oydinlik kiritib, Basra, Kufa, Bag‘dod, Misr va Andalusiyadagi boshqa arab maktablari qatorida muhim o’rin egallshini ochib beradi.

Maqola Movarounnahr hududida so'fiylik rivojiga bag'ishlangan. Unda mintaqa va aholi islomlashuvidan oldingi diniy va harbiy-siyosiy jarayonlar, shuningdek, arablar o‘z maqsadlariga erishish yo‘llari va vositalari tahlil qilinadi. Xronologik jihatdan maqola VII-XI asrlardagi jarayonlarni qamrab oladi. Bu davrga kelib oʻzining koʻp yillik tarixiy-madaniy ildizlari va merosiga ega boʻlgan Movaraunnahr aholisini islomlashtirish bir necha bosqichda mushkul darajada qiyin kechdi. So'fiylik tariqatlari mintaqani yakuniy islomlashtirishda katta rol o'ynadi.