BO'LAJAK CHET TILI O'QITUVCHILARINI TAYYORLASHDA IXTISOSLASHTIRILGAN FANLARNI O'QITISH METODIKASINI TAKOMILLASHTIRISH: O'ZBEKISTONDAGI TA'LIM TIZIMI MISOLIDA

Bo‘lajak chet tili o‘qituvchilarini tayyorlashda ixtisoslashtirilgan fanlarni o‘qitish til bilimiga ega va individual o‘qitish malakasiga ega bo‘lgan o‘qituvchilarni tayyorlashda muhim ahamiyatga ega. Ushbu maqolada O‘zbekistondagi mavjud metodologiyalar ko‘rib chiqiladi, kamchiliklar aniqlanadi va takomillashtirish strategiyalari, texnologik yutuqlarni integratsiyalashuvi, fanlararo yondashuvlar va faol o‘qitish usullari taklif etiladi. Ushbu metodikalarni takomillashtirish orqali O‘zbekistonda o‘qituvchilarni tayyorlash dasturlari zamonaviy til ta’limi talablariga javob beradigan o‘qituvchilarni yaxshiroq tayyorlashi mumkin.

211
05.06.2024

О‘ZBEK TILIDA ZAMОNNING IFОDALANISHI

Bu maqolada o’zbek tilida vaqt tushunchasining ifodalanishiga oid mulohazalar bayon qilingan. Shuningdek, ushbu masala tadqiqotchilarning mavzuga oid olib borgan izlanishlari hamda o’zbek adabiyotining mashhur asarlari asosida yoritib berilgan.

267
05.06.2024

TARJIMANING PRAGMATIK JIHATI

Matn tarjimasi, o‘zining ichki tabiati va xususiyatiga ko‘ra, shubhasiz, ko‘plab sohalarning bir qismini ifoda etadi. Ana shunday sohalardan biri pragmatika bo‘lib, u tarjima jarayonining borishi hamda natijasiga ta’sir qilish zarurati hisoblanib, tarjimaning muvaffaqiyatini ta’minlaydi. Tarjima va pragmatika o‘rtasidagi aloqa anglashilmas darajada namoyon bo‘lib, bu ikki sohani yaqindan o‘rganish ularning ahamiyatli tomonlarini namoyon qiladi.

334
22.05.2024

TURK TILI VA XORAZM SHEVASIDAGI ISIM SO‘Z TURKUMIGA OID O‘ZARO MA’NODOSH BIRLIKLAR

Ushbu maqolada turk tili va o‘zbek tilining xorazm shevasi o’rtasidagi isimlar so’z turkumiga oid so’zlardagi o‘xshashliklar va ularning o‘zbek tilining qolgan lahjalaridan ayiruvchi xususiyatlari haqida to‘xtalib o‘tilgan hamda ularga bir qator misollar keltirilgan. Ba’zi bir jihatlariga ko‘ra xorazm shevasi o‘zbek tilining boshqa lahjalariga mansub shevalaridan ko‘ra turk tilida yaqinligi seziladi. Xorazm shevasining o‘zbek tilidagi qolgan shevalardan farqliligini ko‘rsatuvchi, turk tilida ham bir xil ma’noni anglatuvchi so‘zlar talaygina. Dunyoning barcha til va shevalarida bo‘lgani kabi o‘g‘uz guruhiga mansub til va sheva hisoblanuvchi turk tili va o‘zbek tilining xorazm shevasida ham ularni qolgan tillardan ajratib turuvchi ot, sifat, son, ravish, fe’l so‘z turkumlariga oid so‘zlar va so‘z birikmalari mavjud. Turk tili va o‘zbek tilining xorazm shevasidagi ma’nodosh va bir xil bo‘lgan so‘zlari qatoriga qarindosh-urug‘chilik (dayı), arxitektura (dalan), inson tana a’zolari (dudak), tibbiyot (öksürük) va boshqa ko‘plab sohalardan misol keltirish mumkin. Turk tilida va xorazm shevasida qo‘llaniluvchi so‘zlarning ba’zilari turk tilida ko‘plab va xilma-xil ma’nolarni ifodalagan holda xorazm shevasida aniq bir ma’noni ifodalashi va yoki buning aksi kuzatilishi ham mumkin. Turk tili va xorazm shevasidagi ma’nodosh so‘zlar orasida talaffuzda bazi bir farqliliklar mavjud. Bunday farqlar asosan –e va –a tovushlarining hamda –u va –o tovushlarining o‘z o‘rnini ikkinchisiga bo‘shatib berishi bilan bog‘liq. Ba’zi so‘zlar o‘zbek adabiy tilida mavjud bo‘lsada amalda muomalada faqat xorazm vohasida saqlanib qolingan va ularning turk tilida ham bir xil shakldagi ma’nodoshlari mavjud.

850
16.01.2024

OLIY TA’LIM MUASSASALARIDA PUSHTU TILINI O‘QITISHNING O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI (MORFOLOGIYA MISOLIDA)

Mazkur maqolada pushtu tilini o’qitishning asosiy xususiyatli morfoligiya misolida tahlil qilib o’tildi. Pushtu tili ilk marotaba Afg‘onistonda 1936-yili davlat tili sifatida e’lon qilingan bo‘lib, hozirgacha mamlakatning ikki rasmiy tillaridan (pushtu va dariy) biri hisoblanadi.

270
17.12.2023

YANGI O‘ZBEKISTONDA CHET TILLARNI TARQIB VA O‘QITISHNING ZAMONAVIY USULLARI.

Ushbu maqolada mamlakatimizda chet tillari va amalga oshirilayotgan islohotlar, shuningdek, bugungi kunda chet tillariga bo‘lgan ehtiyojga e’tibor qaratilgan. Mamlakatimizda chet tilini ommalashtirish, uni keng jamoatchilik o‘rtasida malakali o‘qituvchilar yordamida targ‘ib etish muhimligini ta’kidladik. Va ularni o'rganish uchun zarur bo'lgan innovatsion texnologiyalardan foydalanish usullari keltirilgan.

336
09.12.2023

INGLIZ TILI DARSLARIDA HADISLARGA OID ADABIYOTLARDAN FOYDALANISHNING AHAMIYATI

Ushbu maqolada adabiyotdan nolingvistik mutaxassisliklarni maqsadli o'qitish metodikasi sifatida foydalanish samaradorligi ko'rib chiqiladi. Chet tili darslarida sahih matn – hadislardan foydalanish sabablari hamda o‘quvchilarning yo‘nalishi va mutaxassisligiga mos matnlarni tanlashning asosiy mezonlari ta’kidlangan.

263
09.12.2023

INGLIZ VA O‘ZBEK TILLARIDA MERONIM XUSUSIYATLARI

Ushbu maqolada meronimiya va uning farqlari, xususan, semantik va stilistik xususiyatlari, ikki tilda oʻzbek va ingliz tillarida qiyosiy tahlilning aloqadorligi haqida maʼlumotlar berilgan. Bundan tashqari, meronimiya bilan bog‘liq so‘zlar ikki til o‘rtasidagi so‘zlarning lisoniy va nolingvistik ko‘rinishini ifodalab, turli nuqtai nazardan semantik ma’no va uslubiy ranglardagi o‘zaro munosabatlarni belgilab berganligi tushuntiriladi.

255
09.12.2023

TILSILIKDA DUNYOGA LINGVISTIK VA KONSEPTUAL TUSHUNCHALARNING MOHIYATI.

Ushbu maqolada bugungi kunda dolzarb bo‘lgan ilmiy-texnikaviy atamalarni tarjima qilishda yuzaga keladigan ayrim muammolar va ularning sabablari muhokama qilinadi. Shu bilan birga, tarjimashunoslik umumiy tarjima modellarini ta'kidlaydi, ya'ni. qiyosiy, jarayonli va o'zgaruvchan modellar. Shuningdek, jahon tarjimashunosligida qayta tarjima hodisasiga asoslangan to‘rtta standart (tushuntirish, tavsiflovchi, tushuntirish va bashorat qilish) farazlari ilgari suriladi va tavsiflanadi.

244
09.12.2023

HOZIRGI ZAMON XALQ og`zaki ijodida ertak janrini o`rganishning lingvistik va lingvistik ASOSLARI.

Ushbu maqolada zamonaviy folklorda ertak janrini o'rganishning lingvistik-madaniy asoslari, shuningdek tarjima tadqiqotlarida uchraydigan tarjima modellari: qiyosiy, protsessual va o'zgaruvchan modellar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, dunyodagi to'rtta standart gipoteza tasvirlangan tarjimashunoslik, re tarjima hodisasiga asoslangan.

321
09.12.2023

DIN VA TILNING O'ZARO TA'SIRI

Ushbu maqolada din va til o'rtasidagi munosabatlar bilan bog'liq masalalar yoritilgan. Bu bog'liqlik din va til o'rtasidagi murakkab munosabatlarni, insoniyat tsivilizatsiyasining bu ikki asosiy jihati bir-biriga qanday ta'sir qilishini va shakllantirishini o'rganadi. Til diniy ifoda vositasi boʻlib, shaxslar va jamoalarga oʻz eʼtiqodlari, marosimlari va ruhiy kechinmalarini ifodalash imkonini beradi. Shuningdek, u har bir e'tiqodga xos bo'lgan o'ziga xos terminologiyalar, idiomalar va iboralarni ishlab chiqish orqali diniy o'ziga xoslikni shakllantirishda muhim rol o'ynaydi. Bundan tashqari, til diniy matnlarni talqin qilish va tushunishga ta'sir qiladi. Ko'p madaniyatli va ko'p tilli jamiyatlarda til dinlararo muloqot, turli diniy jamoalar o'rtasida bag'rikenglik va hamkorlikni rivojlantirish uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega bo'ladi.

314
26.11.2023

BUGUNGI KUNDA O‘SMIRLAR UCHUN INGLIZ TILINI OʼQITISHNING ZАMONАVIY METODOLOGIYASINING AFZALLIGI

Ushbu maqolamizda yurtimizda taʼlim muassalari hamda, nodavlat oʼquv muassasalarida bugungi kunda o'smirlar uchun ingliz tili oʼqitishning zаmonаviy metodologiyasining afzalligi boʼlgan yehtiyoz tufayli ingliz tilini oʼqitishning zamonaviy texnologiyalar yordamida, yangicha metologiyalardan foydalanib fundamental, lingvosotsiomadaniy, kommunikativ metodlar qiyosiy tahlil etilgan, ularning taʼlim jarayonidagi oʼrni va ahamiyati koʼrsatilib ilmiy chiqatdan yoritilgan.zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalangan holda talabalarni ingliz tiliga oʼrgatishning yoʼllari haqida fikr yuritilgan.

342
14.10.2023