O‘ZBEKISTON VA QO‘SHNI DAVLATLARDA BOSHLANG‘ICH TA’LIMDA “TRANSLANGUAGING” YONDASHUVINING TAQQOSLANISHI

Mazkur maqolada O‘zbekiston va qo‘shni davlatlarda boshlang‘ich ta’lim jarayonida (translanguaging) yondashuvining tatbiqi taqqosiy jihatdan tahlil qilinadi. Translanguaging – o‘quvchilar bir nechta til resurslaridan integratsiyalashgan holda foydalanib, fikr almashish, muloqot qilish va bilimlarni mustahkamlashga xizmat qiluvchi zamonaviy yondashuv hisoblanadi. Tadqiqotda til siyosati, o‘quv dasturlari, o‘qituvchilar tayyorgarligi, darsliklar va metodik ta’minot, o‘quvchilarning lingvistik kompetensiyasini rivojlantirish omillari kabi mezonlar asosida O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston va Tojikiston tajribalari taqqoslanadi. Maqolada, avvalo, har bir mamlakatning davlat til siyosati va ko‘p tillilikka doir rasmiy hujjatlari o‘rganiladi. Keyin boshlang‘ich ta’lim dasturlarida ona tili va chet tillarining o‘rni, integratsiyalashgan darslarni tashkil etish imkoniyatlari va mavjud tajribalar tahlil qilinadi. Shuningdek, o‘qituvchilarning metodik tayyorgarligi, til o‘tkazishga bo‘lgan munosabati hamda amaliyotdagi real qo‘llanish holatlari qiyosiy ko‘rib chiqiladi. Natijada, O‘zbekistonda translanguaging yondashuvi milliy qadriyatlarni saqlagan holda, ko‘p tillilikni rivojlantirish, kommunikativ kompetensiyani oshirish va xalqaro standartlarga yaqinlashishda muhim o‘rin tutishi aniqlanadi. Qo‘shni davlatlar tajribasi bilan taqqoslash esa mavjud muammolarni bartaraf etish va samarali metodikalarni ishlab chiqishda ilmiy asos bo‘lib xizmat qiladi.

141
14.09.2025

BLUM TAKSONOMIYASI ASOSIDA PRAGMATIK KOMPETENSIYANI RIVOJLANTIRISH XUSUSIYATLARI

Ushbu maqola pragmatik kompetensiyani rivojlantirish jarayonida taksonomiyaning tutgan o‘rnini tahlil qiladi. Til o‘rgatishda faqat grammatik bilim emas, balki muloqotning kontekstual va madaniy jihatlari ham muhim sanaladi. Pragmatik kompetensiya o‘quvchilarning tilni to‘g‘ri va mos vaziyatda ishlatish malakasini shakllantiradi. Shuningdek, tadqiqot natijalari asosida taksonomiya asosidagi metodika orqali o‘quvchilarda chuqurroq pragmatik anglashni ta’minlash mumkinligini ko‘rsatadi. Shu asosda, maqola o‘qituvchilar uchun nazariy va amaliy tavsiyalarni o‘z ichiga oladi.

314
29.04.2025