Ushbu maqolada globallashuv jarayonlari kuchayib borayotgan bir davrda talaba yoshlarning dunyoqarashiga ta’sir ko‘rsatishning oldini olish masalalari muhokama qilinadi va tahlil qilinadi.

Ushbu maqolada Muhammad ibn Umar Faxiddin ar-Roziyning O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Sharqshunoslik instituti qo‘lyozmalar fondida saqlanayotgan asarlari haqida qisqacha ma’lumot berilgan. Faxiddin ar-Roziyning falsafa, mantiq va ilohiyotga oid asarlari O‘zbekistonda kam o‘rganilgani, qo‘lyozmalar fondidagi ayrim asarlar esa Osiyo va Yevropa sharqshunoslari tomonidan ham kam o‘rganilgani diqqatga sazovordir.

Ma’lumki, bugungi kunda ta’lim tizimida foydalaniladigan innovatsion pedagogik texnologiyalar, darsning samarali bo‘lishida muhim ahamiyat kasb etadi. Shu nuqtai nazardan mazkur maqolada innovatsion texnologiyalar va ularni ingliz tili darslarida qo‘llash texnologiyalari borasida ilmiy xulosalar keltirilgan.

Ushbu maqolada Imom Buxoriy, imom Termiziy, imom Dorimiy hamda boshqa muhaddislarning hadis bo‘yicha yozilgan asarlarida zikr qilingan ayollarning qimmatbaho toshlardan foydalanishiga doir hadislarning hanafiy mazhabi asosidagi hukmlari o‘rganilgan va mazhablar o‘rtasi qiyosiy tahlil qilingan. Shuningdek, Movarounnahr fiqh manbalarida zikr etilgan hukmlarga alohida e’tibor qaratilgan.

Shaxs muammosi XX asr falsafasining eng muhim va ahamiyatli muammolaridan biriga aylandi. G. Plessnerning asari falsafiy antropologiyaning bir turiga mansub bo‘lib, u pedagogik antropologiya deb ataladi. Insonning yaxlitligi muammosi ko'rib chiqiladi. Ta'limning bevosita ta'sirida shakllanadigan shaxs qiyofasi tahlil qilinadi.

Ekologik munosabatlarning huquqiy asoslari inson faoliyati va tabiiy muhit o'rtasidagi o'zaro munosabatlarni tartibga soluvchi milliy va xalqaro qonunlarning murakkab o'zaro ta'sirini o'z ichiga oladi. 2022, 2023 va 2024 yillardagi so'nggi o'zgarishlar iqlim o'zgarishi, biologik xilma-xillikning yo'qolishi va ifloslanish bilan kurashayotgan mamlakatlarda ekologik qonunning ahamiyati ortib borayotganini ta'kidladi. Parij kelishuvi va turli mintaqaviy kelishuvlar kabi asosiy qonunchilik asoslari transchegaraviy ekologik muammolarni hal qiluvchi hamkorlikda boshqaruv mexanizmlari zarurligini ta’kidladi. Bundan tashqari, barqaror rivojlanish tamoyillarining huquqiy tizimlarga integratsiyalashuvi mavjud qonunlarni zamonaviy ekologik muammolarga mos kelishini ta'minlash uchun qayta ko'rib chiqishga turtki bo'ldi. Xalqaro shartnomalarga qo'shimcha ravishda, mahalliy huquqiy tuzilmalar yanada mustahkamroq atrof-muhit muhofazasini o'z ichiga olgan holda rivojlanmoqda. Atrof-muhitga zarar yetkazish bilan bog'liq sud jarayonlarining kuchayishi sudlarni mavjud qonunlarni ekologik nuqtai nazardan talqin qilishga olib keldi va shu bilan korporatsiyalar va hukumatlar uchun javobgarlik doirasini kengaytirdi. 2023-yilda atrof-muhitni muhofaza qilish bo‘yicha qarorlar qabul qilish jarayonlarida jamoatchilik ishtirokini oshirishga qaratilgan qonunchilik tashabbuslari atrof-muhitni muhofaza qilish bo‘yicha samarali boshqaruvni shakllantirishda fuqarolik jamiyatining roli tobora ortib borayotgan e’tirofini aks ettiradi. 2024-yilga qadam qo‘ysak, ekologik munosabatlarning huquqiy asoslari paydo bo‘layotgan ilmiy qarashlar va barqarorlik uchun jamiyat talablariga javob berishda davom etishi aniq.

Maqolada nominal nima degan savol muhokama qilinadi. Nutq ontogenezida nominativ lug’at rivojlanishining miqdoriy statistikasini tavsiflovchi olimlarning ma’lumotlari keltirilgan. Bolalar nutqidagi asosiy so’z guruhlari aniqlanadi. Umumiy nutqi rivojlanmagan bolalarning nominativ so’z boyligining rivojlanmaganligiga misollar keltirilgan.

Maqolada antik davr faylasuflaridan biri Platonning erkinlik tushunchasi haqidagi tasavvurlari о‘rganilgan. Qadimgi yunon jamiyatidagi erkinlik dinamikasi kо‘rib chiqilgan. Erkinlikning qonun va davlat bilan bog‘liqligi kо‘rsatilgan. Erkinlikning salbiy holatlari talqin etilgan. Ko’pgina tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, erkinlik tushunchasini bir yoqlamali tariflashning iloji mavjud emas, uning ilk talqinlari ildizi antik davrga borib taqalib, ularni barcha nuqtayi nazarlarning asosi sifatida qabul qilish mumkin. Ushbu maqolada ko’rsatilgan tadqiqot ishida esa Platonning ijtimoiy-siyosiy qarashlaridagi ideal davlat safiga kirmaydigan jamiyatlar birma bir ko‘rib chiqilgan. Tahlil natijasida uning ushbu jamiaytida erkinlik illat sifatida qoralanganligi o‘rganilgan.

Sharq hamda G‘arbning tarixiy tajribasi, keskin falsafiy baxs munozaralar olib borish an’analari, falsafiy baxs munozara an’analari, qadriyatlari favqulodda muhim o‘rin tutadi. Erix Fromm va Forobiyning ilmiy faoliyatlari, boy, madaniy va ma’naviy meroslarini chuqur o‘rganish orqali bugungi kunda mamlakatimizda fuqarolik jamiyatini barpo qilish, ma’naviy hayotni yuksaltirishda, avvalo yosh avlodni barkamol avlod qilib tarbiyalashda, ulardan foydalanish muhim ahamiyatga ega. xalqimizning madaniy merosi, yuksak ma’naviy qadriyatlarini chuqur va atroflicha o‘rganib, ularni Respublikamizda yashovchi har bir insonning ongiga singdirish, ayniqsa, yosh avlodni ma’naviy yetuk, fidoyi kishilar etib tarbiyalash hozirgi kunda eng dolzarb muammolardan biri hisoblanadi. Erix Fromm va Forobiyning asarini chuqurroq o‘rganish va tatbiq etish orqali rahbar kadrlarning ma’naviy va kasbiy salohiyatini yuksaltirish, ularni vatan tuyg‘usi, mehnatsevarlik, vatanparvarlik ruhida tarbiyalash. Ayniqsa, yoshlarni xalqimiz turmish tarziga, ma’naviyatiga yod illatlardan asrashda allomalarning ma’naviy merosi beqiyos ahamiyatga ega.

Ушбу мақолада республикамиз мустақиллигининг эълон қилиниши, давлат қурилишининг янги босқичи, фуқаролик жамияти институтларининг вужудга келиши ва маънавий қадриятларнинг тикланиши каби масалаларнинг араб тилли тадқиқотлардаги ҳолати таҳлил қилинади. XX асрнинг 90 йилларида Ўзбекистонда кузатилган ижтимоий-сиёсий ўзгаришларни хорижда ёритилишини ўрганиш орқали, Ўзбекистоннинг энг янги тарихига оид янги талқинлар, фикр ва ёндашувлар билан танишиш мумкин.

Ushbu maqolada Mo’taziliylarning diniy va falsafiy qarashlariga bag’ishlangan bo’lib, Mutaziliylarning asosiy tamoyillariga tayangan holda yozilgan. Maqolada Mutaziliylarning diniy va falsafiy qarashlari ham diniy ham ilmiy Izohlashga harakat qilingan.

Mazkur maqolada Al Kindiyning Falsafa ilmi rivojiga qo’shgan hissasi, yozgan asarlari va Falsafaga oid qarashlari ko’rib chiqilgan.