Maqola Musulmon sharqi ijtimoiy-falsafiy tafakkuri tarixida yorqin iz qoldirgan buyuk mutafakkirlardan biri Abu Ali ibn Miskavayhning “Tahzibul-axlaq” asaridagi axloqiy tarbiya, jamoaviy hamjihatlik va o’zaro muhabbat mavzusiga oid mulohazalariga bag’ishlanadi.

Ушбу мақоламиз “Қадимги ҳиндистондаги диний –фалсафий мактаблар ғояларининг Ауробиндо Гҳош фалсафасига таъсири” деб номланиб, ўз ичига қадимги Ҳиндистондаги мактабларнинг фалсафий ғояларини қамраб олади. Бу мактабларнинг таъсири натижасида ҳинд заминида етишиб чиққан Ауробиндо Гҳош, Свами Вевекананд, Тилак, Тагор ва Ганди каби олимлар ўз ғоялари билан дунёга машҳур бўлди. Бундан ташқари мақоламизда ведаларнинг фалсафий ғоялари ва уларнинг бўлиниш сабаблари ҳақида гап кетади.

Тақдим қилаётган мақоламиз Ауробиндо Гҳош фалсафасида инсоннинг олий онгини таъминловчи ирода ва унинг кучи тўғрисида ҳамда ирода эркинлиги ҳақида сўз боради. Бундан ташқари ҳақиқий “мен” одамзотнинг табиатини талқин қилувчи илоҳий моҳият эканлигини тушунтириб ўтганмиз. Шу билан бирга инсоннинг ғайритабиий қобилияти бу унинг юқори онгдан мукаммалликка қараб ўтиб кетганлиги ва янги руҳий куч инсоннинг ҳақиқий камолот йўли, чин бахти ва ҳаёт қонунидир.

Мақолада Янги даврда Рене Декарт, Спиноза, Лейбниц интеллектуал интуиция ҳақидаги таълимотни яратди.Рене Декарт таълимотида ҳақиқий билишнинг асоси ва мезони фақат соддалик, аниқ ва равшанлини. Р. Декарт интуиция фақат ҳиссий тасдиқга эга бўлиши мумкин, деб ҳисоблаган, баъзан диққатли ақлдан келиб чиқади, бу ақл ва ақлнинг табиий нури сифатида келганлиги кўринади.

Ушбу мақолада ХХ асрнинг 1918‒30 йилларида Совет давлатининг тил сиёсати, жумладан, Ўзбекистонда миллий тиллар бўйича давлат сиёсатининг юритилиши тўғрисида сўз юритилади

Ushbu maqolada matematik masalalar: ifodalarni soddalashtirish, ayniyat va tengsizliklarni isbotlashda hosiladan foydalanib yechish usuli ko’rsatilgan. Bu usul klassik usullardan ancha qulayligi misollar yordamida ko’rib o’tilgan.

Ushbu maqolada ketma-ketlikning biror hadidan boshlab keyingi barcha hadlari o‘zidan oldingi keluvchi hadlari bilan ifodalash mumkin bo‘lsa, bunday ketma-ketliklar qaytadigan yoki rekkurent ketma-ketliklar deyiladi. Rekkurent so‘zi yunoncha recurrere – qaytmoq so‘zidan olingan. Rekkurent formula analizning bir qancha nazariy va amaliy sohalarida ko‘p qo‘llaniladi. Biz rekkurent formula bilan hisoblanadigan aniq integrallarni ko‘rib chiqamiz.

Ushbu maqolada pedagogikada ta’lim turlari va tasnifi, ta’lim maqsadlari muhokama qiladi. Taksonomiyaga umumiy tushuncha berish orqali uning pedagogikada qo’llash usullari haqida ma’lumot beradi.

Ушбу мақолада инсоннинг ҳайвонот оламига антропик ва антропоген таъсирларига, ўсимликлар ва ҳайвонот оламининг биосферада моддалар айланма ҳаракатини таъминловчи катта биологик хилма-хиллик эканлигига тўхталиб ўтилган. Мақолада инсониятнинг олдида охири ҳалокатли тугаши мумкин бўлган бир қанча табиий офатларга ечим топиш масаласи турганлигига эътибор қаратилган.

Ushbu maqolada XX asr boshida Turkistondagi ijtimoiy-siyosiy va ma’naviy ahvol, tarixiy shart-sharoitlar, ma’rifatparvarlik harakati, jadidchilik, mustamlakachilikka qarshi ozodlik kurashining ma’naviy asoslari masalalariga to’xtalinadi.

Ushbu maqolada Surxon-Sherobod vohasi qadimdan qurilish sohasida o`ziga hos uslub va an`analarga ega holda rivojlanib kelganligi, bu marosimlarda qishloqning kattayu kichigi faol ishtirok etishganligi, marosimlar markazida Qishloq oqsoqollari bosh bo`lishganlari yuzasidan qiyosiy tahlillar berilgan. Albatta, bu ishtirokchilar ajdodlar taomillariga to‘liq amal qilgan holda ish yuritishgan. Uy-joy qurishda tog` qishloqlari aholisi hashar bilan uylarni qurishgani, barcha keluvchilar o`zlari bilan bittadan tosh olib kelishgani, uyni birinchi toshini uy egasi qo`ygani O‘rta Osiyoning boshqa mintaqalarida bo‘lganidek, bu yerda ham o`ziga hos qurilish uslubi va ashyolaridan foydalanilgan. Yilda bir marotaba tomlar usti loy bilan suvalgan. Uy-joy qurilishida va qurilgandan so`ng turli marosimlar o‘tkazilganligi qiyosiy tahlillar bilan berilgan.

Maqolada marginallashuv hodisasining tarixi, sabablari, mazmun mohiyati va ta’siri atroflicha ochib berilgan. Uning jamiyat hayotiga ta’siri bugungi globallashuv sharoiti doirasida ko’rib chiqilgan. Dunyodagi ijtimoiy-madaniy sohadagi integratsiyalashuv sharoitida yoshlar ma’naviyatini izdan chiqishiga olib keluvchi va media vositalari yordamida ta’sir o’tkazuvchi ma’naviy marginallashuvning salbiy oqibatlari haqida so’z borgan.